PARAGRAF FULLEME TAKTİKLERİ NELERDİR?

Paragraf soruları lise ve üniversitelere giriş için yapılan LGS ve YKS sınavlarında sınavdaki Türkçe sorularının yaklaşık olarak üçte ikisi okuma ve anlama becerisini ön plana alan sorulardır. Bu sorular, sınava giren öğrencilerin sınav başarısını doğrudan etkileyen sorulardır. Bu soruları sadece Türkçe ile sınırlandırmak da doğru değildir. Sınav sistemi büyük oranda okuma ve anlama becerilerini ölçen sorulardan oluşmakta. Örneğin 2022-2023 ve 2023-2024 LGS sınavında İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük branşında tüm sorular okuduğunu anlama düzeyli sorulardı.

“Paragraf nasıl çözülür?” sorusu tek çırpıda cevaplanabilecek bir soru değil ne yazık ki. Bunun psikolojik faktörleri, bireysel faktörleri ve çevresel faktörleri çok fazla. Sadece en geniş pencereden paragraf sorularını daha hızlı ve daha kolay çözmenin yegâne yolu okuma ve anlama becerisini sınav senesine gelmeden çok daha önce üst düzeye çıkarmaktır. Daha ötesi için ciddi bir okuma alışkanlığı olması gerekir. Daha da ötesi okuduklarını analiz etme ve yorumlayabilme kabiliyetini geliştirmiş olmak gerekir.

Sınavlarda Paragraf Soruları Nasıl Hızlı Çözülür?

Sınavlarda Paragraf Soruları Nasıl Hızlı Çözülür?

Bir çırpıda cevap vermenin çok zor olduğu sorulardan bir tanesi. Nasıl hızlı çözülür? Öncelikle bilinmelidir ki belirli bir alanda uzmanlaşmak için o alanla ilgili çok fazla çalışma yapılması gerekir. Çok iyi bir bisiklet tamircisi yüzlerce bisiklet tamir etmiştir. Çok iyi bir fayans ustası yüzlerce fayans döşemiştir. Paragraf soruları nasıl hızlı çözülür sorusunun cevabı tam olarak burada gizlidir. Kendini bir alana yoğunlaştırmak. Hızlı ve yanlışsız paragraf sorusu çözen biriyle konuştuğunuzda bu kişinin binlerce paragraf sorusu çözüldüğünü göreceksiniz.

Stres ve kaygıyı kontrol altına almak bir başka yöntemdir. Stres ve kaygı hali soruya konsantre olmayı engelleyecektir. Bu da aynı soruyu birkaç defa okumak zorunda kalmamız anlamına gelir.

Soruların niteliği önemli faktörlerden biridir. Sorunun bizden istediği şey ne ise ona göre bir hareket noktası seçmek gerekir. Bu da ciddi bir soru çözme alışkanlığı gerektirir. Soru; metnin tamamına ilişkin bir mesaj, öğreti, metnin tamamına hâkim olan duygu ya da düşünceyi istiyorsa soruyu ona göre okumalıyız ve soruyu çözmeliyiz. Bazen de sorular yapı soruları olarak karşımıza çıkar. Bu konuyla ilgili sorular geldiğinde soruya göre giriş cümlesini bularak başlanabilir. Cümleler arasındaki bağlantıyı kurmaya çalışabiliriz. Metnin bölümlerini fark edebilmemiz gerekiyor. Karşımıza çıkan cümle giriş cümlesi mi, gelişme cümlesi mi yoksa sonuç cümlesi mi fark edebilmemiz gerekiyor. Bu farkındalıkla soruya yaklaştığımızda daha hızlı çözebiliriz. Bazı Türkçe konularına hâkim olmak, metin türlerini biliyor olmak, bilgi verici metinler ile kurmaca metin arasındaki farkı tespit etmek ona göre şekil almamızı gerektirir. Bunu yaparsak soruları daha hızlı çözebiliriz.

Tabi ki hızlı okuma tekniğini kullanmak burada çok önemli bir faktör olarak karşımıza çıkar. Hızlı okuma teknikleri bize paragraf sorularını daha hızlı okuma ve daha iyi anlama olanağı sunar. Bu sayede paragraf sorularını çok daha hızlı bir şekilde çözebiliriz.

Paragraf Sorularında Sık Yapılan Hatalar ve Çözümleri

Paragraf sorularında en sık yapılan hatalardan bir tanesi acele etmektir. Bunun için psikolojimizi kontrol etmeliyiz. Acele ettiğimizi fark ettiğimizde sakin kalmalıyız. Zamanla yarış halinde olduğumuz bu sınavda acele etmemeli fakat hızlı olmalıyız.

Bir diğer hata ise olumsuz soru köklerini fark etmemektir. Sınav heyecanından, acele etmekten veya farklı bir sebepten olumsuz soru köklerini fark etmemek sıkla karşılaşılan bir sorundur. Olumsuz soru kökleri koyu yazılır ve altı çizilir genellikle. Okuyucunun dikkatini çekmesi için yapılan bir uygulama yine öğrencinin dikkatini çekmeye yetmiyorsa öğrenci olumsuz soru kökünü yuvarlak içine alarak soruyu çözmeye başlayabilir.

Sorulara karşı önyargı ile yaklaşmak yapılan hataların başında gelir. Sorunun uzunluğuna bağlı olarak zor olduğunu düşünmek ya da kısa soruların daha kolay olacağı düşüncesi bize hata yaptırır. Soru okunur ve çözülür, bunun dışında diğer düşünceler sadece kendi düşüncemizdir. Soruya karşı duygusal yaklaşmak da benzer bir hatadır. Paragraf metninin sıkıcı olması ya da güzel olması, verilen şiirin tanıdık olması ya da olmaması, bize göre güzel olması veya saçma olması bizi ilgilendirmemeli. Sorunun çözülüp geçilmesi dışında sorudan hiçbir beklenti içinde olmamalıyız.

Sorunun tamamının altını çizmek yine hatalardan biridir. İstisna olan bir durum şudur: Bazı öğrenciler kalemle belirli belirsiz üzerinden geçer. Bahsettiğim konu bu değil. Öğrencilerin bir kısmının soruların tamamının altını çizdiğini gözlemliyoruz. Bunun birkaç dezavantajı vardır: İlki okuma anlama hızını etkiler. Gözlerimiz kalemden daha hızlıdır. Yavaş hareket etmek dikkatimizi dağıtır. İkincisi ise önemli kısımları fark etmeyi zorlaştırır. Tüm satırın altını çizmek okumayı zorlaştırır ve bizi yavaşlatır. Tekrar okuma yapmamız gerektiğinde yeterince anlayamadığımız için silmek zorunda kalabiliriz. Dikkatimizi çizgiyi düz çizmeye veririz. Bu yüzden odak noktamız kayar. Sadece önemli kısımların altını çizmek bize avantaj sağlar.

Sınavlarda Paragraf Sorularını Çözerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Sınavlarda Paragraf Sorularını Çözerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Sınavda sağlam bir psikoloji sizi hedefe daha kolay götürecektir. Sınavda birçok problemle karşılaşabiliriz. Öğrenciler şunu unutmamalılar ki sınava kendileri ne kadar çabuk uyum sağlayabilirlerse işleri o kadar kolay olacaktır. Sınav heyecanı denilen şey birkaç soru sonra unutulan bir şeydir. Bu süreyi uzatmak veya kısaltmak bizim elimizdedir. Kendimizle birlikte yüzbinlerce kişinin de o sınava girdiği düşüncesi bizi rahatlatacaktır. Sağlam bir psikoloji zor sorularla karşılaşmamak değil o sorularla mücadele etme gücü kazandıracaktır.

Zamanı Etkili Kullanarak Paragraf Sorularını Çözme

Öncelikle zaman planlamamızın mutlaka olması gerekir. Sınavı kaç dakikada bitireceğimizi önceden planlamalıyız. Sonrasında daha alt basamaklara inmeliyiz. Branşları kaçar dakikada bitirmeliyiz. Buna karar vermeliyiz. Bunu genel zaman planlaması ile birleştirmeliyiz. Bunlarla birlikte çözülen ve biten sınavı kontrol için ne kadar zaman ayırmalıyız? Buna karar vermeliyiz. Sonra paragraf sorularına indirgemeliyiz. Bir paragraf sorusu bizim için bir dakikanın altına inmeli. Bir dakikanın üzerinde süren her paragraf sorusu yanlış çözülme ihtimalini artırır. Ayrıca bize zaman kaybına neden olur. Sınav hazırlığı yapan öğrenciler bilirler ki bir paragraf sorusu tek seferde okunup tek seferde çözüldüğünde doğru çözülme ihtimali daha yüksektir.

Zaman ile ilgili birçok öğrencinin problem yaşadığı akıldan çıkarılmamalı. Öğrenciler şunu bilmeli ki bu sorunu sadece siz yaşamıyorsunuz. Herkes yaşıyor. Bu sorundan dolayı birçok soru okunamadan boş bırakılmak zorunda kalıyor. Bu yüzden zaman ile ilgili problemi çözmek doğrudan ve dolaylı olarak birçok öğrencinin önüne geçmek demektir. Aynı zamanda okunmayan soru kalmadığı için de net artışı kendiliğinden gelecektir.

Paragraf Sorularında Ana Fikri Hızla Tespit Etme Teknikleri

Paragraf Sorularında Ana Fikri Hızla Tespit Etme Teknikleri

Ana fikir soruları paragraf konusunda karşımıza en sık çıkan alt başlıklardan biridir. Üst başlık “Paragrafta Anlam”dır. Paragrafta anlam konusunda ana düşünce, yardımcı düşünce, konu, başlık, şiirde duygu ve şiirde tema gibi sorular da gelebilir. Ana düşünce soruları metnin tamamı okunmadan çözülmez. Ayrıca seçeneklerin tamamı da okunmalı. Seçeneklerin eksik okunması ya da daha dikkatsiz okunması bizi doğru cevaptan uzaklaştırır.

Ana düşünce soruları çözülürken seçeneklere göz attıktan sonra metni okumak zaman kazandırabilir. Ayrıca anahtar kelimelerin altının çizilmesi de metni anlamayı kolaylaştırır. Ana düşünceyi bize veren, ana düşünceyi çağrıştıran, o düşünceye yaklaştıran ifadeler genellikle metnin giriş bölümünde ya da metnin sonuç bölümünde yer alır. Metni okuduktan sonra seçeneklere göz atmadan önce giriş ve sonuç bölümlerini okumak bize ana düşünceye yaklaştırır. Dikkat edilmesi gereken nokta bazı sorularda ana düşünce bütün metne yayılmış olabilir. Metni okuyup seçenekler okunmadan metnin ana düşüncesini kendimizce bulup sonra seçeneklere bakmak bizi çeldiricilerden uzak tutabilir. Eğer metinde örnek hikâye varsa anlatılana, söylenene değil anlatılmak istenene ya da söylenmek istenene odaklanılmalıdır. Çünkü seçeneklerde örnek hikâyeden parçalar ana düşünce olarak yer alabilir. Bu tuzağa düşülmemelidir.

Paragraf Soruları İçin Verimli Çalışma Metotları

Paragraf soruları çözmek bir alışkanlıktır. Bu alışkanlık için ne kadar önce çalışmaya başlarsak bizim için o kadar iyi olacaktır. Aynı zamanda daha erken yaşlarda bu alışkanlığı kazanırsak hem sınavın büyük bir bölümünü halletmiş olmanın özgüveni ile sınava hazırlık sürecine başlamış veya sürdürmüş oluruz hem de kalan konulara çalışırken zihnimizi kurcalayan büyük bir bölüm ortadan kalkmış olur.

Paragraf soruları alışkanlıkla kolayca çözülür. Bu yüzden sınav öncesinde mutlaka paragraf sorusu çözme alışkanlığı kazanmalıyız. Bu alışkanlığı kazanmak için plan dahilinde düzenli soru çözme alışkanlığı edinmeliyiz. Gün içinde belirli bir soru hedefi belirleyip o soru hedefini hemen her gün yakalamalıyız. Burada soru sayısının çokluğu değil düzenli çözmek işe yarar yöntemdir.

Paragraf sorularını küçük parçalara ayırmalıyız. Örneğin “Parçada hangisi vurgulanmaktadır?” yaygın bir sor kalıbı. “Ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?” başka yaygın bir soru kalıbı. “Asıl anlatılmak istenen nedir?” “Çıkarılabilecek en genel yargı aşağıdakilerden hangisidir?” gibi soru kalıpları sıkla karşımıza çıkar. Bu kalıpları çözerken yanlışlarımız en çok hangi kalıptan çıkıyorsa çalışmalarımızda o soru kalıplarına daha fazla yer vermeliyiz.

Süre tutarak soru çözmek sınav için güzel bir çalışma metodudur. Süre ile yarış halinde soru çözmek bize hızlı soru çözme alışkanlığı kazandıracaktır. Bu alışkanlığı sınava yansıtarak zaman problemini kolayca ortadan kaldırabiliriz. Böylece bir paragraf sorusunu kaç dakikada çözdüğümüzü buluruz. Hangi soru kalıplarında daha fazla zaman kaybediyorsak onu bulur, çalışmalarımızda ona ağırlık verme şansı elde ederiz.

Yukarıda bahsettiğim anlam soruları, yapı soruları, metin karşılaştırma soruları, cümle birleştirme soruları gibi farklı paragraf sorularını fark ederek çalışmalarımızda belirli dönemler belirli konulara ağırlık vererek çalışmak ve sonrasında eksik olduğumuz konularda o sorulara daha fazla ağırlık vermek verimli bir çalışma metodudur.