Categories
- Genel (50)
Yakın Zamandaki Gönderiler
- PARAGRAF FULLEME TAKTİKLERİ NELERDİR?15 Ağustos 2024
- Hızlı Paragraf Çözme Tekniği Hakkında Her Şey11 Temmuz 2024
- SINAVI KİMLER KAZANACAK?1 Haziran 2024
- PARAGRAF FULLEME TAKTİKLERİ NELERDİR?
NASIL OKUYORUZ?
Anlayarak hızlı ve doğru okumaya dair her şeyi kapsamlı bir şekilde öğrenme işine ilk olarak anlayarak hızlı okumanın ne olduğunu anlamakla başlayabiliriz ve bu eğitimi almayan bir kişinin normal okumasında neler yaptığına bakmakla başlayabiliriz. Anlayarak hızlı okuma nedir ve anlayarak hızlı okumanın mevcut okumamızdan farkı nedir? Anlayarak hızlı okuma normal okumanın hızlandırılmış hali değildir ya da anlamadan hızlıca okumak değildir ya da sesli okumak değildir. Peki normal okumadan farkları nelerdir?
Normal okumada kelime kelime okuruz, dışımızdan seslendirdiğimiz gibi içimizden seslendirerek okuruz. Bunun yanında anlayarak hızlı okuma göz ve beynin okumasıdır. İkili üçlü öbekler halinde sözcükleri görürüz, içimizden seslendirmeden anlarız. İç sesin en aza indirilmesi ve görsel okuma olarak tanımlayabiliriz.
Özetle, hızlı okuma anlam kaybetmeden, dakikada okunan sözcük sayısını artırmak için geliştirilmiş psikolojik beceridir. Hızlı okuma var olan okumanın hızlandırılmış hali ya da anlamadan hızlı bir şekilde okuma değildir. Hızlı okuma yeni bir okuma şeklidir. Normal okumada sesli okuma gibi kelimeleri teker teker içimizden okuruz. Hızlı okumada ise seslendirmek değil; görmek ve algılamak esastır. Hızlı okumayı normal okumadan ayıran en temel özelliklerden biri iç sesin olmaması ve görerek algılamadır. Hızlı okuma göz ve beynin okumasıdır. İkili üçlü öbekler halinde sözcükleri görmek ve iç seslendirme yapmadan anlamaktır.
ANLAYARAK HIZLI OKUMANIN AVANTAJLARI
ZAYIF OKUMA ALIŞKANLIKLARINI YENMEK
Okuma her zaman geliştirilmesi gereken, sıcak tutulması gereken bir eylemdir. Bunun için bizler okumamızı, okuma alışkanlığımızı geliştirebilmek ve bu zayıf okuma alışkanlığımızı yenmek için sürekli olarak pratik yapmalıyız.
İşe öncelikle okumamızda bir problemin olup olmadığını tespit etmekle başlamalıyız. Bunu nasıl yapabiliriz? Bir kitabı elimize aldığımızda ve okumaya başladığımızda zorlanıyorsak, duraklama ve takılma gibi durumlar yaşıyorsak, noktalama işaretlerine, vurgu ve tonlamalara dikkat etmeden okuyorsak okumamız zayıf demektir. İşe öncelikle bu problemleri ortadan kaldırmakla başlamalıyız. Çünkü bu problemler beraberinde anlama noktasındaki problemleri getirecektir. Çünkü yukarıda saymış olduğumuz hataları yapmak bize anlam noktasında kayıplar yaşatacaktır. Bütün bunlar da bize kitaplara karşı soğumamıza neden olacaktır.
Okuma esnasındaki problemlerimiz giderildikten sonra işe bolca pratik yapmak, sevdiğimiz kitapları aramak, bulmak ve onları okumakla devam etmeliyiz. Zayıf okuma alışkanlığımızı gidermek öncelikle sıkılmayacağımız ve okurken keyif alacağımız kitaplardan geçer. Anne babalar burada çocukların istedikleri kitapları okumasına izin vermeli ve onlara ortam sağlamalıdır. Çocuk istediği kitapları okuyacak, sonrasında önemli kitapları da kendiliğinden merak edip bir süre sonra onları da okumaya başlayacaktır. Zayıf okuma alışkanlığını giderme süreci bu şekilde başlar.
İÇ SESLENDİRME
İç seslendirme, bir metin okuduğumuzda gördüğümüz kelimeleri içten okuma olarak tanımlanabilir. Anlayarak hızlı okuma ve normal okuma arasındaki farkı en net şekilde şöyle açıklayabiliriz: Normal okumada önümüzdeki metindeki bir kelimeyi görürüz, ağza gönderir ve o kelimeyi dış ya da iç seslendirmeyle okuruz ve sonrasında beyne gönderip o kelimeyi algılarız. Gördüğünüz üzere normal okumadaki yol bir hayli uzun. Bunun yanı sıra anlayarak hızlı okumada önümüzdeki metindeki sözcükleri ikili üçlü öbekler halinde görürüz ve ağza göndermeden, yani dıştan ya da içten seslendirme yapmadan direkt olarak beyne gönderir ve algılarız. Dolayısıyla yol epeyce kısalır.
İç seslendirme, hızlı okuma ve okumayı hızlandırmanın önündeki en büyük engellerden birisidir. Anlayarak hızlı okuma eğitiminde yapılan egzersizler ve çalışmalarla birlikte bu iç seslendirmeyi minimuma indirir ve kelimeleri yalnızca görerek algılamayı ve okumayı öğreniriz.
VERİMSİZ GÖZ HAREKETİ
Anlayarak hızlı okuma eğitimini kısaca göz ve beynin ortak hareket ederek okumasıdır diyebiliriz. O halde gözlerimizin verimsiz olması bizim okuma hızımızı yavaşlatacak ve yavaş okumamıza neden olup okuduğumuz metinden bir verim alamamamıza neden olacaktır. Göz kaslarımızı her zaman geliştirmek, çalıştırmak bizi çok daha iyi bir okuyucu haline getirecektir. Verimsiz gözlerle kelimeleri teker teker okumak bir süre sonra hem gözlerimizi ağrıtacak, yoracak hem de okuma eyleminden bizi uzaklaştıracaktır.
HIZLI OKUMA BAŞARISININ ANAHTARLARI
Anlayarak hızlı okuma başarısının pek çok anahtarı, ipucu ve yönlendirmeleri vardır. Bu başarı anahtarlarını tek tek uygulayarak anlayarak hızlı okuma becerisini en verimli şekilde öğrenebilir ve bunu hayatınızın sonuna kadar uygulayabilirsiniz.
1.Anahtar: Her Zaman Bu Eğitimi Alabilirsiniz
Anlayarak hızlı okuma eğitimi herkes tarafından alınabilen zor olmayan bir eğitimdir. Bu eğitim bir beceri eğitimidir. Belli egzersizleri ve çalışmaları belli sürelerde tekrar etmenizi gerektiren bir programdır. Aynı zamanda belli konularda bir uyanış, bilinç gerektiriyor. Öğrenci nasıl okuduğunu, nasıl okuyabileceğini, okurluk bilincini tartması ve değerlendirmesi gerekiyor. Bu süreçte yapılması gereken göz, beyin ve bellek kavramları doğrultusunda egzersizleri düzenli yapmak yeterli olacaktır. Hem öğrenciler hem yetişkinler bu egzersizleri yaparak keyif alırlar. Keyif alırken de egzersizlerle birlikte göz kaslarını geliştirerek, aktif görme alanı dediğimiz alanı da genişleterek bu beceri eğitimini kazanmış olur.
2.Anahtar: Odaklanma ve Dikkat
Anlayarak hızlı okuma öğrencideki dikkati ve odaklanmayı en verimli seviyeye getirecek şekilde artırır. Anlayarak hızlı okumada dikkat ve odaklanma şarttır ve en birincil etkenlerinden biridir, bir ön koşuldur. Verilen eğitimlerde dikkat ve odaklanmayı artırmak ciddi bir çalışma yapılır. Hızlı okuyan bütünü görür ve odaklanmaya çok daha dikkat edecektir. Beynimiz çok hızlı düşünür, eğer gözleriniz beynin çalışma hızında veri göndermezse dikkat dağınıklığı, odaklanma bozukluğu dediğimiz şeyi yaşarız. Yani gözleriniz mekanik olarak okuyor ama beynimizin orada olmadığını fark ederiz. Unutmayın, okuduğunu şu 6 madde ile ilgilidir:
3.Anahtar: Okuma Sevgisi
Anlayarak hızlı okuma eğitimi almak hiç şüphesiz çocukta okuma sevgisini kazandıracaktır. Bir şeyi ne kadar iyi yaparsak o şeyi yapma isteğimiz o kadar artar. Tam tersi bir şeyi ne kadar kötü yaparsak yapma isteğimiz o kadar azalacaktır. Anlayarak hızlı okuma ile ihtiyaç duyduğu bilgiye çok daha çabuk ulaşacağı için ondan zevk alma olasılığı ya da dikkati dağılmadan faydalanma olasılığı çok daha yüksek olur. Anlayarak hızlı okuma eğitimiyle birlikte okuma, amacına ulaşacağı için kitaplara karşı, okumaya karşı belli bir yakınlık oluşacak ve bununla beraber kitaplara, okumaya karşı bakış açısı değişmeye başlayacaktır. Öğrenci hızlı okuma becerisi kazandıktan sonra dersleri, okuması, işleri çok hızlıca bitecek ve bundan dolayı öğrenci çok rahatlayacak ve okumaya daha çok yakınlık duyacak.
REGRESYON / GERİLEME / ANLAYARAK HIZLI OKUMA UNUTULUR MU?
Anlayarak hızlı okuma eğitimi dediğimiz bu beceriyi öğrendikten sonra gerileme ya da unutma gibi durumları yaşamak mümkün değildir. Bu bir beceri eğitimidir. Yüzmeyi öğrenir gibi, bisiklete binmeyi öğrenir gibi, dans etmeyi öğrenir gibi, yürümeyi öğrenir gibi anlayarak hızlı okuma eğitimini de öğrendikten sonra unutmanız söz konusu değildir. Ancak nasıl ki bir eğitimin hemen akabinde eğitimini gördüğümüz şeyi çok daha güzel yapabiliyorsak ve bir zaman sonra eğer o öğrendiğimiz şeyi günlük okumalarımızda sıklıkla uyguluyorsak o öğrendiğimiz beceri daha çok gelişir ve daha çok kullanım kolaylığı sağlayacaktır. Bunun yanı sıra öğrendikten sonra kullanmazsak zaman içinde bir miktar gerilemesi kaçınılmaz olacaktır. Dolayısıyla anlayarak hızlı okumayı asla unutmayız ancak rutin olarak bu beceriyi kullanmak ve pratik yapmak en önemli noktalardan biridir.
DÜŞÜK KONSANTRASYON
Hepimiz zaman zaman kitap okurken ya da ders çalışırken dikkatimizin orada olmadığını ya da konsantrasyonumuzun dağıldığını ve derse odaklanamadığımızı fark etmemişizdir. Konsantrasyon neden bu kadar çabuk dağılır ya da konsantrasyon dediğimiz şeyin dağılmaması için neler yapılabilir?
Yavaş okumak, konsantrasyon düşüklüğünün başlıca sebeplerinden biridir. “İç Seslendirme” başlığında bahsetmiş olduğum yavaş yavaş okuma, tane tane ve iç seslendirerek okuma konsantrasyonu ister istemez düşürecektir. Beynimiz tahmin ettiğimizden çok daha hızlı çalışır ve aynı hızda veri almak ister. Bu sebeple biz okumalarımızı yavaş ve tane tane yaptığımızda beyin arka planda başka şeyler düşünmeye başlayacaktır. “Akşam dışarı mı çıkmalıyım?”, “Bugün ne yemek yesem?”, “Diğer ödevlerimi bitirdim mi acaba?” gibi bizi o anki odağımızdan koparacak şeyler düşünmeye başlar. Dolayısıyla anlayarak hızlı okuma becerisi ile konsantrasyon düşüklüğünün başlıca sebeplerinden olan yavaş okumadan kurtulabiliriz.
Konsantrasyon düşüklüğünü tamamen ortadan kaldırmak için ayrıca dikkatimizi dağıtacak şeyleri uzaklaştırmak, dikkatimizi neyin dağıttığını, odağımızı ne olursa kaybettiğimizi keşfetmek, yani bu konuda kendimizi tanımak da yine diğer önlemlerden birkaçıdır.